Η επανάσταση των netbooks μας έφερε σε μία εποχή όπου οι υπολογιστές είναι ακόμα μικρότεροι, ακόμα πιο φορητοί, ακόμα πιο αυτόνομοι ενεργειακά και ακόμα πιο φθηνοί. H ARM έρχεται να διεκδικήσει ένα σημαντικό μερίδιο της αγοράς των netbooks, στην οποία η Intel έχει μέχρι στιγμής την αποκλειστικότητα. Το μέσο για να το πετύχει είναι το linux, το οποίο εγγυάται μηδενικό κόστος λογισμικού, πολλές δυνατότητες και μία παγκόσμια κοινότητα προγραμματιστών που εργάζονται πάνω σε αυτό. Σε αυτή την κατεύθυνση η ARM συνεργάζεται άμεσα με εταιρίες όπως οι HP, Dell, Lenovo, Toshiba, IBM, Samsung, Texas Instruments, Canonical, Freescale, Quanta (#1 κατασκευαστής panels για laptops) και πολλές άλλες. Όλοι αυτοί οι κατασκευαστές, τόσο hardware όσο και software, ενώνουν τις δυνάμεις τους και ιδρύουν ένα μη κερδοσκοπικό ίδρυμα με όνομα Linaro και στόχο την διευκόλυνση και βελτίωση της υιοθέτησης της τεχνολογίας ARM από το linux. Φυσικά όλα αυτά δεν είναι ασύνδετα με την έλευση των πρώτων μοντέλων netbooks που θα βασίζονται στον νέο επαναστατικό επεξεργαστή ARM Cortex A9 που αναμένονται μέσα στους επόμενους μήνες.
Η ARM δεν είναι νέα εταιρία. Δραστηριοποιείται εδώ και χρόνια στον τομέα των επεξεργαστών χαμηλής ισχύος, ενώ οι επεξεργαστές της υπάρχουν στα περισσότερα smartphones της αγοράς. Η σειρά A8 χρησιμοποιείται ευρέως από σχεδόν όλους τους μεγάλους κατασκευαστές κινητών τηλεφώνων, ενώ κυκλοφορούν στην αγορά υλοποιήσεις φθηνών netbooks με τον ίδιο επεξεργαστή. Οι επιδόσεις του αναμενόμενου A9 είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακές, υπερσκελίζοντας αυτές των νεότερων Atom της Intel διατηρώντας την κατανάλωση σε ακόμα χαμηλότερα επίπεδα. Ωστόσο, το μεγάλο “πρόβλημα” των επεξεργαστών της ARM είναι ότι δεν υποστηρίζουν x86 instruction set και συνεπώς δεν μπορούν να εκτελέσουν το δημοφιλές λειτουργικό Windows της Microsoft. Συνεπώς, το linux είναι το ιδανικό (αλλά και πρακτικά το μοναδικό) λειτουργικό σύστημα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στα netbooks που θα “φορούν” τον νέο Cortex A9.
Η επίτευξη του στόχου του Linaro είναι η δημιουργία βιβλιοθηκών και εργαλείων που θα βελτιώνουν και θα ανεβάζουν σε νέα επίπεδα την υποστήριξη των ARM επεξεργαστών από το linux. Παράλληλα το ίδρυμα Linaro θα συμβάλλει ενεργά με κώδικα σε υπάρχοντα projects τα οποία σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τους σκοπούς της. Η ελπίδα είναι ότι τα νέα netbooks που θα βασίζονται στον Cortex A9 και θα τρέχουν linux θα είναι πιο γρήγορα, θα απαιτούν λιγότερη ενέργεια, θα παράγουν λιγότερη θερμότητα, θα είναι συμβατά με περισσότερες εφαρμογές και θα είναι εύκολο για τους προγραμματιστές να αναπτύξουν νέες εφαρμογές για την πλατφόρμα. Παρά τη συμμετοχή της Canonical, η συμβολή του Linaro δεν θα σχετίζεται με κάποια συγκεκριμένη διανομή linux (πχ Ubuntu), αλλά θα είναι γενική και καθολική για όλο τον κόσμο του ελεύθερου λογισμικού.
Η εξέλιξη αυτή είναι πολύ σημαντική. Όχι μόνο για αυτούς που από καιρό “ζαχαρώνουν” τα netbooks με επεξεργαστές A9 αλλά και για όλη την παγκόσμια κοινότητα του linux και του ελεύθερου λογισμικού. Το ίδρυμα Linaro μπορεί να αποτελέσει μία βάση, ένα σημείο αναφοράς για την ανάπτυξη εφαρμογών και υποσυστημάτων στο linux, ειδικά αν οι βιβλιοθήκες που θα προκύψουν υιοθετηθούν από τις μεγάλες διανομές. Ακόμα και αν δεν καταφέρει το Linaro να ηγηθεί καθολικά, σίγουρα από την προσπάθεια θα προκύψουν πρότυπα και τυποποιήσεις κάποια από τα οποία θα μετατραπούν σε industry standards. Το linux, όσο δελεαστικό κι αν είναι για τους κατασκευαστές, χωλαίνει από προβλήματα που προκύπτουν από την ίδια του τη φύση. Ο ανοικτός χαρακτήρας του και ελευθερία που δίνει σε προγραμματιστές και χρήστες έχει οδηγήσει σε πολυδιάσπαση, τόσο με θετικές όσο και με αρνητικές συνέπειες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα προβληματικής εξέλιξης είναι το υποσύστημα ήχου του linux. Δαιδαλώδεις διαδρομές, υποσυστήματα υποσυστημάτων, επικαλύψεις, ασάφειες και πολυφωνίες που οδηγούν τελικά σε παραφωνίες δημιουργούν έντονο προβληματισμό σε κάποιον που θέλει να δημιουργήσει λογισμικό ήχου στο linux. Δεν είναι απίθανο το Linaro να δώσει μία απάντηση σε αυτά τα προβλήματα, ενθαρρύνοντας προγραμματιστές και κατασκευαστές να στραφούν προς το ελεύθερο λογισμικό και τις ανοικτές λύσεις.
Το σίγουρο είναι ότι το Linaro, ως project αλλά και ως ίδρυμα, έχει κερδίσει την προσοχή μας. Παρακολουθούμε την προσπάθεια και αναμένουμε με αγωνία την πρώτη έκδοση των καρπών του project, η οποία έχει προγραμματιστεί για τον Νοέμβριο του 2010. Από εκεί και μετά υπάρχει δέσμευση για νέα έκδοση ανά έξι μήνες. Αναμένουμε…
