Στην αρχή του έτους απόκτησα το πρώτο μου προσωπικό smartphone, ένα Xperia με Android 2.1 . Αν και αρκετά προσιτό σε τιμή, πραγματικά μου έχει λύσει τα χέρια. Οι επαφές, τα προσωπικά μου mail, τα εταιρικά mail, τα ημερολόγια ακόμα και τα έγγραφά μου (Google Docs) είναι πλέον απόλυτα συγχρονισμένα μεταξύ των υπολογιστών μου και του smartphone μου! Κάθε προνόμιο έχει όμως και το τίμημά του. Για την περίπτωση του Android το τίμημα είναι η συλλογή προσωπικών πληροφοριών από τη Google. Κάθε κίνηση καταγράφεται από το GPS, κάθε ασύρματο δίκτυο αποστέλλεται με γεωγραφικά μεταδεδομένα στη Google και κάθε εφαρμογή που εγκαθιστάς καταγράφεται! Μέχρι που φτάνει αυτή η “στατιστική καταγραφή πληροφοριών” και τι επιπτώσεις έχει πάνω μας;
Πριν προχωρήσω στην ανάλυση, να αναφέρω ότι τις πρώτες μέρες που αγόρασα το κινητό και προσπαθώντας να προσανατολιστώ με τον χάρτη συνειδητοποίησα ότι το κινητό μου απέστελνε την γεωγραφική μου τοποθεσία στο Internet και την δημοσιοποιούσε τον προφίλ μου στο Google! Έτσι, κάθε ώρα και στιγμή όλοι οι φίλοι και οι “φίλοι” μου ήξερας ακριβώς σε ποιο σημείο του χάρτη βρίσκομαι ανά πάσα ώρα και στιγμή! Ευτυχώς το ανακάλυψα έγκαιρα και το απενεργοποίησα, αλλά άραγε πόσοι άλλοι έχουν ενεργοποιήσει αυτή την επιλογή εν αγνοία τους και ακόμα δεν το έχουν πάρει είδηση;; Για λόγους πληρότητας, οφείλω να αναφέρω ότι η εν λόγω υπηρεσία, Google Latitude, όχι μόνο υπάρχει δυνατότητα απενεργοποίησης της υπηρεσίας αλλά και πλήρη ελέγχου πάνω στο ποιοί έχουν πρόσβαση στην πληροφορία της τοποθεσίας σου. Το αν αυτό είναι αρκετό είναι άλλη συζήτηση…
Πώς όμως αξιοποιούνται όλες αυτές οι πληροφορίες και γιατί καταγράφονται; Η αλήθεια είναι ότι μία εταιρία σαν τη Google δεν έχει όφελος να καταγράψει σε προσωπικό επίπεδο απολύτως τίποτα. Δεν την ενδιαφέρουν οι κωδικοί μας, οι καταθέσεις μας, τα μυστικά μας, κλπ. Αυτό που την ενδιαφέρει είναι αφενός να κερδίζει μέσω των διαφημίσεων, αφαιτέρου να μπορεί να βελτιώνει διαρκώς τις υπηρεσίες της ώστε να παραμένει στην κορυφή του ανταγωνισμού.
Έτσι, όταν βρισκόμαστε σε ένα μέρος πιθανώς οι διαφημίσεις που θα προβληθούν στο κινητό μας (γιατί ναι, προβάλλονται δεκάδες διαφημίσεις στα κινητά Android) να αφορούν τοπικά προϊόντα, υπηρεσίες ή επιχειρήσεις. Αυτό ενισχύει την αξία της διαφήμισης και διευρύνει το φάσμα των διαφημιζόμενων πελατών της Google.
Επιπλέον, για την βελτίωση της ακρίβειας των χαρτών ακόμα και χωρίς τη χρήση GPS τα κινητά Android καταγράφουν σε κάθε σημείο την ισχύ όλων των δικτύων WiFi και κεραιών κινητής τηλεφωνίας. Έτσι, η Google διαθέτει έναν διαρκώς ενημερωμένο χάρτη με όλα τα ασύρματα δίκτυα στον κόσμο, αξιοποιώντας τις συσκευές Android που έχουμε αγοράσει. Με αυτό τον τρόπο, ακόμα και αν δεν έχουμε ενεργοποιημένο το GPS του smartphone μας, απλά και μόνο με την ισχύ των ασυρμάτων δικτυών το κινητό είναι δυνατό να υπολογίσει με ικανοποιητική ακρίβεια τη θέση μας.
Αν θέλουμε να το επεκτείνουμε, χωρίς φυσικά να έχουμε πληροφορίες ότι συμβαίνει κάτι τέτοιο, η Google από τεχνικής πλευράς είναι σε θέση να γνωρίζει που μένουμε (εκεί που βρίσκεται το κινητό μας τα περισσότερα βράδια), τις καταναλωτικές μας συνήθειες τουλάχιστον όσο αφορά στο Internet, τα ενδιαφέροντά μας βάσει των αναζητήσεων που κάνουμε στη μηχανή αναζήτησης της Google, τις συχνότερες επαφές μας στο GMail, το βιογραφικό μας βάσει των όσων δημοσιεύουμε στο Google profile και πολλά πολλά άλλα. Δεν θα μάθουμε ποτέ, αν αυτά τα στοιχεία όντως καταγράφονται, αν προορίζονται για μελλοντική χρήση ή αν ήδη “αξιοποιούνται” ή πωλούνται σε τρίτους. Το σίγουρο είναι ότι από τεχνικής πλευράς είναι δυνατή μία τέτοιου είδους καταγραφή.
Δυστυχώς, το πρόβλημα δεν περιορίζεται στα smartphones. Αντίστοιχα συμβαίνουν στις αναζητήσεις μας στο Google και ακόμα χειρότερα αν χρησιμοποιούμε τον, κατά τα άλλα πολύ καλό, Google Chrome browser για την περιήγησή μας στο Διαδίκτυο. Αν έχετε laptop συνδεδεμένο ασύρματα και χρησιμοποιείτε τον Google Chrome browser, η Google έχει ήδη χαρτογραφήσει το ασύρματο δίκτυο του σπιτιού σας αλλά και των γειτόνων σας και έχει προσδιορίσει με μεγάλη ακρίβεια την γεωγραφική θέση του σπιτιού σας. Έτσι, οι διαφημίσεις που προβάλονται στα αποτελέσματα αναζήτησης σχετίζονται, μεταξύ άλλων, και με την γεωγραφική σας τοποθεσία! Έξυπνο; Αρκετά! Ηθικό;; Χωράει πολλή συζήτηση…
Προσωπικά, όχι μόνο δεν προτείνω να πάψουμε να χρησιμοποιούμε smartphones, αλλά ο ίδιος συνεχίζω να χρησιμοποιώ το δικό μου όλο και περισσότερο. Παράλληλα όμως οφείλουμε όλοι να ενημερωθούμε για αυτό το γεγονός και να είμαστε περισσότερο επιφυλακτικοί με τις “ανέσεις” που συχνά προσφέρουν τα νέα προϊόντα τεχνολογίας. Άλλωστε, με λίγο ψάξιμο στο μενού του τηλεφώνου μας μπορούμε να απενεργοποιήσουμε τις περισσότερες καταγραφές στοιχείων. Οι πιο “ψαγμένοι” θα ανακαλύψουν ότι υπάρχουν σε διάφορα sites αναλυτικές οδηγίες απενεργοποίησης των “ρουφιάνων” που έχουν ενσωματωθεί στα κινητά Android. Όσο αφορά το browsing, συνιστώ ανεπιφύλακτα τη χρήση του πολύ καλού, ελεύθερου και αξιόπιστου Mozilla Firefox, που έχει στις βασικές του αρχές τον πλήρη σεβασμό στο δικαίωμα όλων μας στο προσωπικό απόρρητο!
Υ.Γ. Όσοι έχετε κινητό Apple iPhone, μην βιαστείτε να χαρείτε. Έχουν ακουστεί πολύ χειρότερα για το iPhone, παρά τις απανωτές διαψεύσεις της Apple.
